NASA: Mars’ta bilinenden çok daha fazla “su” bulunuyor

Bilim insanlarının Mars’ta sıvı suyla dolu göller olduğunu doğrulamasından yaklaşık üç yıl sonra, yeni bir araştırma, Kızıl Gezegen’de, “onlarca” göl dahil olmak üzere, önceden düşünülenden daha fazla su olabileceğini ortaya koydu. Anerikan Uzay ve Havacılık İdaresi’nden (NASA) araştırmacılar, Mars’ın güney kutbu çevresinde sıvı suyun varlığını kanıtlayan onlarca radar yansımasını ortaya çıkardı.

Geophysical Research Letters dergisinde yayınlanan yeni bir makalede, NASA’nın Güney Californiya’daki Jet Propulsion Laboratuvarı’ndan iki bilim insanı, Mars’ın suyun sıvı kalamayacak kadar soğuk olduğu güney kutbu çevresinde onlarca radar yansıması bulduğunu açıkladı.

Çalışmanın yazarlarından Jeffrey Plaut,  “Bu sinyallerin sıvı su olup olmadığından emin değiliz, ancak, 2018 yılında yapılan önceki çalışmada bulunandan çok daha yaygın görünüyorlar. Ya Mars’ın güney kutbunun altında sıvı su yaygın ya da bu sinyaller başka bir şeyin göstergesi” dedi.

15 YILLIK VERİLER İNCELENDİ

Diğer taraftan, Mars’ın güney kutup bölgesiyle ilgili 15 yıllık verileri inceleyen yeni çalışma, bazı göllerin yüzeyden 1,5 kilometreden daha az derinlikte olduğunu ortaya çıkardı.

Mart ayında yapılan ayrı bir araştırma ise  Mars’taki suyun yüzde 33 ila 99’unun suyu depolayabilen milyar yıllık kayalar sayesinde kabuğunun altında saklanabileceğini açıkladı.

Nulla libero massa, rhoncus in sem semper, suscipit gravida ante. Mauris erat massa, imperdiet quis turpis nec, faucibus aliquam metus. Donec ut egestas orci.

DONMUŞ ZAMAN KAPSÜLÜ

Başlangıçta sıvı su olarak yorumlanan radar sinyalleri, Mars’ın Güney Kutup Katmanlı Birikintileri olarak bilinen ve adını su buzu, kuru buz (donmuş karbon dioksit) ve milyonlarca yıldır oraya yerleşmiş olan toz katmanlarından alan bir bölgesinde bulundu .Bilim insanları, bu katmanların, Mars’ın eksenindeki eğimin zaman içinde nasıl değiştiğine dair bir kayıt sağladığını açıkladı.

MARS’TA BUZUL OLUŞUMU HAKKINDA

Tıpkı Dünya’nın eğimindeki değişikliklerin gezegenimizin tarihi boyunca buzul çağları ve daha sıcak dönemler yaratması gibi, Mars’ın daha düşük bir eksen eğimine sahip olduğu dönemde, bölgede kar yağışı ve toz katmanları birikti. Ardından günümüzde Mars’ın güney kutbundaki  kalın katmanlı buz tabakasını oluşturdu.

POTANSİYEL SIVI SU GÖLLERİ HARİTALANDIRILDI

Bilim insanları yüzeye radyo dalgaları ışınlayarak bu buzlu katmanların altını inceleyerek haritaladı. Radyo dalgaları, yeraltındaki malzemeden geçerken enerji kaybediyor;bu nedenle  uzay aracına geri yansıdıklarında zayıf bir şekilde geliyorlar. Ancak, çalışmada bazı durumlarda, bu bölgenin yüzeyinden dönen sinyallerin yüzeydekilerden daha parlak olduğu görüldü.Araştırmacılar,, bu sinyalleri, radyo dalgalarını güçlü bir şekilde yansıtan sıvı suyun varlığını ima edecek şekilde yorumladı.

Diğer taraftan, Plaut ve çalışmanın diğer yazarı Aditya Khuller, sıvı su içerdiği varsayılan alanların, Mars’ın güney kutbunun nispeten küçük bir bölgesinde yer aldığını ve yaklaşık 10 ile 20 kilometre genişliğe sahip olduğunu söyledi. 

BEKLENMEYEN GÖLLER

Analiz, her zamankinden çok daha geniş bir alan ve derinlik aralığında düzinelerce ek parlak radar yansımasını ortaya çıkardı. Sıcaklıkların eksi 63 santigrat derece olduğu tahmin edilen bazı bölgelerde ise yüzeyin 1,5 kilometre altından daha yükseklerde görüldüler. 

Khuller, araştırmacıların bu bölgedeki yüzey altı buzunu eritmek için gereken ısıyı hesapladıkları 2019 tarihli bir makaleye dikkat çekerek, yüzeyin altındaki volkanik faaliyetlerin güney kutbunun altındaki potansiyel sıvı su varlığını açıklayabileceğini söyledi.

NEDENİ VOLKANİK FAALİYETLER Mİ?

Khuller, “Bu suyu sıvı tutmak için tahmini Mars jeotermal ısı akışının iki katına çıkması gerekiyor. Bu miktarda ısı elde etmenin olası bir yolu volkanizmadır” dedi.

Son olarak Plaut ise, “Haritalamamız, bu şaşırtıcı radar yansımalarının hem kapsamını hem de nedenini anlamaya bizi birkaç adım daha yaklaştırıyor” değerlendirmesini yaptı.

NASA’nın Jet İtki Laboratuvarı’ndan (JPL)  araştırmacılar, Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) Mars Express yörüngesinden gelen verileri analiz etti ve 2018’de yapılan keşfe benzer şekilde Mars’ın güney kutbu çevresinde onlarca radar yansıması gördü.

Kaynak: www.ntv.com.tr